Hoera voor een zesjescultuur!

Voor Mark is studeren niet gemakkelijk. Hij zwoegt, hij stampt, hij zweet, hij leert – en leert – en leert. Zijn inzet en doorzettingsvermogen zijn fenomenaal. Natuurlijk speelt ook de dyslexie hem parten, maar dat is niet het enige. Hij leert gemakkelijker door iets te doen dan door alleen de theorie in zich op te nemen.

Soms is dat een beetje zuur. Toen Maarten naar de middelbare school ging, leerde hij achteloos in een kwartiertje een lange rij Engelse, Duitse of Franse woordjes. Mark had voor een kleiner rijtje minstens drie dagen nodig. Bij Maarten blijven de woordjes als vanzelf hangen en hij bouwt zonder er veel voor te doen een grote woordenschat op, terwijl Mark moet herhalen, herhalen en nog eens herhalen.

Maar Maarten is afgelopen jaar blijven zitten en dat is Mark nog nooit overkomen. Want Mark heeft andere kwaliteiten. Zoals gezegd is hij een giga-doorzetter en heeft zelfs de strengste docent niets te klagen over zijn inzet. Mark deelt zijn tijd goed in, begint ruim vantevoren voor toetsen te leren en houdt zijn huiswerk keurig bij.

Dankzij die kwaliteiten heeft hij een vmbo-tl-diploma met een extra vak en hoge cijfers veroverd. Daarna is het gelukt een havo-diploma te bemachtigen. In één keer geslaagd, met één zeven (voor Nederlands, is dat niet knap voor iemand met dyslexie?), één vijf (voor Engels, wat heel begrijpelijk is voor iemand met dyslexie!) en verder zessen. De vijf voor Engels is na een herexamen ook een zes geworden en dus pronken op zijn cijferlijst allemaal voldoendes.

Regelmatig is de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs in het nieuws. Het moet anders, het moet beter, het moet uitdagender – noem maar op. En dikwijls wordt de ‘zesjescultuur’ gehekeld. Nederlandse jongeren vinden het blijkbaar niet de moeite waard om flink te studeren. Zij nemen genoegen met een zesje en lopen geen stap harder voor een zeven, laat staan dat ze hard werken voor een acht.

Ik betwijfel of het echt zo is. In ieder geval zie ik iets héél anders. Ik zie een jongen die zich uit de naad werkt en daarmee zessen – dus voldoendes – weet te halen. En eerlijk gezegd vind ik die zessen van Mark meer waard dan de achten en negens die Maarten zo achteloos weet te halen met de woordenlijsten. Gaat het alleen om het cijfer of telt ook de moeite die ervoor gedaan is?

Dan komt nu de uitsmijter: Mark heeft de eerste tentamens op zijn nieuwe hbo-opleiding gehaald! Een 5,9 en een 6,1. Inderdaad, zesjes. Maar o – wat zijn het gewèldige zessen! Hij heeft er hard voor geblokt en deze prachtige voldoendes ten volle verdiend. Hoera voor de zessen!