Alarmerend bericht in de media: ondanks het economisch
herstel zijn er in 2015 toch maar liefst 16.000 mensen meer afhankelijk
geworden van de bijstand. Vooral mensen ouder dan 45 jaar, maar ook vierduizend
jonge mensen tot 27 jaar. Een eenvoudig rekensommetje leert dat dit nog maar
het topje van de ijsberg is en dat duizenden jongelui aan de zijlijn komen te
staan. Eén van deze jongelui is Maarten, die net stralend zijn achttiende
verjaardag heeft gevierd.
Citaat uit ons regionaal dagblad over deze grote groep
jonge mensen: “Dit komt grotendeels door de instroom van zo’n 2000 tot 3000
jongeren die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn. Tot 2015 konden zij een
beroep doen op de Wajong-regeling, maar door de komst van de Participatiewet
zijn hun mogelijkheden beperkt.” Interessant woordkeuze. Ze hebben vaak al een
beperking en nu worden ook hun mogelijkheden nog beperkt…
Citaat uit een landelijke krant: “Maar sinds de invoering van de Participatiewet in januari 2015 is de
toelating tot de Wajong beperkt. De instroom in de Wajong is sindsdien
drastisch afgenomen. In 2014 ging het om zo'n 1400 personen per maand, in 2015
waren dat er 300, aldus het CBS.”
Ik ben geen rekenwonder,
maar zelfs ik kan dit sommetje maken. Het verschil tussen 1400 en 300 is 1100.
Dat is 13.200 in een jaar. Maar liefst 13.200 jongeren die door een beperking
niet in staat zijn om zonder hulp een volwaardig inkomen te verdienen, maar die
door de bezuinigingen geen recht meer hebben op een Wajong-uitkering.
Deze jongeren kunnen
zich nu wenden tot hun gemeente en proberen in aanmerking te komen voor de
Participatiewet. Deze wet lijkt veel op de Wajong, maar heeft een extra
toelatingscriterium: het moet al duidelijk zijn dat iemand nooit in staat zal
zijn om zelfstandig het minimumloon te verdienen. Dat gaat helemaal voorbij aan
het feit dat veel jongeren met een beperking niet in staat zijn om naast een
opleiding een bijbaantje te hebben en zij naast hun dagelijkse worsteling met
hun beperking in vergelijking met leeftijdsgenoten ook meteen op een financiële
achterstand komen te staan. Vaak hebben deze jongeren ook hoge zorgkosten,
zodat rondkomen vrijwel onmogelijk wordt. Dankzij dit criterium worden heel
veel jongeren uitgesloten van de Participatiewet – en dus van hulp en een klein
beetje broodnodig geld.
Een klein beetje geld –
want de Participatiewet sluit aan bij de bijstandsnorm en de bijstandsregels.
Dat betekent je leven lang armoede, je leven lang gebukt gaan onder strenge
regels en je leven lang geen enkel extraatje – want een extraatje betekent
meteen een einde aan de uitkering, totdat je het extraatje hebt ‘opgegeten’.
Wat een vooruitzicht!
Het wordt nog leuker,
want thuiswonende jongeren lopen tegen een andere bijstandsregel aan: het
inkomen en vermogen van ouders, broers en zussen telt mee. Hierdoor komt bijvoorbeeld
Maarten niet in aanmerking voor hulp vanuit de Participatiewet. Arjen heeft Wajong
(een studietoelage) en ik heb weliswaar een erg laag inkomen, maar ook een huis
met overwaarde. Die bakstenen heb ik inmiddels regelmatig ‘opgegeten’, maar ze
tellen voor de zoveelste keer mee.
Dus moet Maarten het
rooien met alleen de tegemoetkoming voor scholieren. Een groot deel daarvan
gaat op aan zijn zorgkosten. Even terug naar het rekensommetje. Laat ik van ‘tweeduizend
tot drieduizend’ voor het gemak even 2500 maken. 13.200 jongeren die niet meer
gebruik mogen maken van de Wajong. 2500 van deze jongeren krijgen
ondersteuningen vanuit de Participatiewet. Dat levert een verschil op van
10.700 jongeren die tussen wal en schip vallen. Jongeren met een beperking die
geacht worden in de verre toekomst, na het nemen van talrijke lichamelijke,
psychische en financiële hobbels, ooit zelfstandig het minimumloon te kunnen
verdienen en/of nog thuis wonen en op de zak van hun ouders moeten teren. Begeleid
zelfstandig gaan wonen zit er ook niet in, want de minimum eigen bijdrage voor
de benodigde zorg is dan al bijna 160 euro per maand. 10.700 jongeren in één
jaar! Dat belooft nog wat. Over tien jaar hebben we het dan al over 107.000
mensen die in een uitzichtloze situatie zijn beland.
Want ook deze jonge
mensen hebben hulp nodig. Maar een jobcoach of een hulptraject krijg je alleen
als je in beeld bent. En dat ben je niet als je tussen wal en schip spartelt.
Deze tienduizend jongeren per jaar verdwijnen uit het zicht en waarom zou een
regering, een gemeente, een UWV, moeite doen om mensen zònder uitkering aan het
werk te helpen? Mensen waar ze door het ontbreken van die uitkering ‘geen last’
van hebben? Waar geen ‘winst’ te halen valt?
Maarten is net 18 jaar
geworden. Hij hoort dit jaar bij de mensen die tussen wal en schip vallen. Maar
hij is niet alleen. Het is zo langzamerhand gezellig druk daar, in het
afvalputje van onze huidige ‘beschaafde’ samenleving. Gelukkig kan Maarten goed
zwemmen en hebben Arjen, Mark en Maarten jarenlang bij de reddingsbrigade
gezwommen. We zullen het nodig hebben!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten