Hoera, we zijn pechvogels!

In het woordenboek komt het niet voor, maar op internet is veel te vinden. Kijk even mee.

Probleemjongere: minderjarige delinquenten.

Probleemgezin: gezin met een of meer maatschappelijke problemen.

En wat zal een ‘multiprobleemgezin’ dan wel niet zijn? Nou eh…. wij???????

Eens even logisch nadenken. Bij het woord ‘probleemjongere’ denkt bijna iedereen aan jongeren die rondhangen, vandalisme plegen, spijbelen, drugs gebruiken, roken, comazuipen en noem maar op. Maar toch dook die term vorig jaar opeens regelmatig op in de media als het over jongeren ging die zorg en/of begeleiding nodig hebben. Jongeren met een vorm van autisme, adhd, een lichamelijke handicap. Jongeren zoals, bijvoorbeeld, mijn zoons. Zijn mijn zoons minderjarige delinquenten? Natuurlijk niet.

Nu de zorg al ruim een jaar voor een groot deel is overgeheveld naar gemeenten en zorgverzekeraars, duikt ook de term ‘probleemgezin’ op. En waar denken mensen dan aan? Burengerucht, overlast, luide muziek, vervuilde huizen, tuinen vol onkruid en afval. Fraaier nog: de term ‘multiprobleemgezin’ is ineens in zwang. Typ eens ‘definitie multiprobleemgezin’ in op de website nji.nl en huiver. Na een taaltechnische definitie volgt de volgende uitleg:

In multiprobleemgezinnen kunnen zich problemen voordoen op vijf gebieden:

het voeren van een huishouding, bijvoorbeeld door een gebrek aan regelmaat, hygiëne, financiële armslag of wooncomfort; de maatschappelijke positie van het gezin: bijvoorbeeld armoede en werkloosheid; de opvoeding, bijvoorbeeld pedagogisch onvermogen, verwaarlozing van kinderen of mishandeling; problemen in de individuele ontwikkeling van de gezinsleden, bijvoorbeeld depressies of verslavingen; de relatie tussen de (ex)partners: problemen als gevolg van echtscheiding, onderlinge spanningen of wisselende relaties.

Meestal hebben multiprobleemgezinnen op al deze terreinen problemen.

Ai ai ai. Ik voel me werkelijk totáál niet aangesproken. Maar tòch zijn wij in het huidige taalgebruik, in de media, een multiprobleemgezin. We veroorzaken geen overlast, we voeren een keurige huishouding, we hebben geen verslavingen, ik ben beslist geen slechte moeder, enzovoorts. Maar tòch zijn wij een multiprobleemgezin. We hebben te maken met autisme, astma, dyslexie, een klein lichamelijk probleempje en arbeidsongeschiktheid bij mij en door de omstandigheden een (te) laag inkomen.

Zijn wij daarom een multiprobleemgezin?

Waarom worden dergelijke vreemde termen gebruikt voor mensen die zorg nodig hebben? Die een beroep moeten doen op gemeenschapsgeld? Niet omdat ze zo graag ‘graaiers’, ‘fraudeurs’ en ‘profiteurs’ willen zijn, maar omdat ze zonder die hulp niet volwaardig mee kunnen draaien in de maatschappij? Zijn daar geen vriendelijker termen voor te bedenken?

Er staat nog meer op internet over de definitie van ‘probleemjongeren’.

Probleemjongeren zijn jeugdigen die probleemgedrag vertonen. In bredere zin wordt de term ook gebruikt om jongeren te omschrijven die te maken hebben met een cumulatie van problemen, zoals gedragsstoornissen, persoonlijke of gezinsproblemen.

Daar kan ik me al iets meer in vinden, maar de gemiddelde Nederlander denkt echt niet zo ver door. Het wordt nog mooier als ik verder lees:

De invulling van het begrip ‘probleemjongeren’ is een beleidsmatige en politieke keuze. Dit maakt het onmogelijk om een objectieve wetenschappelijke definitie op te stellen.

Aha. Nu is het duidelijk. De politiek heeft besloten dat mensen zoals wij niet meer volwaardig mee mogen doen. Die conclusie valt duidelijk te trekken uit alle bezuinigingen die ons ten deel zijn gevallen. En om dat goed te praten, worden we met fraaie terminologie nog verder in het hoekje gedrukt.

Gelukkig denkt niet iedereen er zo over. Tijdens een bijeenkomst beklaagt een deelnemer zich over de term ‘multiprobleemgezin’. Ze beschrijft een gezin dat zo het mijne zou kunnen zijn, al heeft de moeder MS en valt mijn lichamelijke probleem daarbij volledig in het niet. Een andere deelnemer, afkomstig uit een gemeente die de zorg voor de inwoners heel netjes regelt, springt in: ‘Daarom gebruiken ze bij ons dat woord niet. Onze gemeente zegt: dat zijn multi-pech-gezinnen.’

We zijn gewoon pechvogels. En dat klinkt héél wat beter!